میدان نزدیک و میدان دور:
همانطور که از اسم این دومیدان پیداست،این میادین و اصطلاحات برای برسی اثر فاصله از انتشار دهنده تا دریافت کننده صدا،هستند.میدانیم که هرچه از یک بلندگو دور تر شویم،صدای آن نسبت به وقتی که نزدیکش هستیم،کاملا متفاوت است.برای همین،لازم و مهم است میادین نزدیک و دور را بشناسیم و طراحی مکان نصب بلندگو ها را با دقت انجام دهیم.
میدان دور:میدان دور صدا،تعریف شده است از ابتدای فاصله ی دو طول موج از بلندگو،یعنی اگر در هر فرکانسی،به اندازه ی دو طول موج آن فرکانس از بلندگو دور شویم،وارد میدان دور شده ایم.پس درواقع فضای این میدان بستگی به فرکانس نیز دارد،و اینکه،ابتدای شروع میدان دور،کجا باشد نیز بستگی به فرکانس دارد.
در میدان دور،انقدر از بلندگو فاصله داریم که تشخیص ابعاد و فاصله ی دقیق منبع انتشار دهنده ی صوت،کمی سخت است.فرض کنیم بلندگو صدا را به همه جهات پخش میکند،یا حداقل به صورت نیم کره.در میدان دور،فضای کروی انتشار صوت،و شعاع این کره ی مفروض،آنقدر زیاد میشود،که دیگر فضای انتشار صدا را کروی و منحنی در نظر نمیگیرند،بلکه،اثر موج جلو،باعث میشود که همانند خطوط راستی،موج صدا به جلو بروند.حال،هرچه موج ها جلو تر بروند،تضعیف شدنشان و یا پخش شدنشان با قانون مربع است.
کره ای که صدا در آن پخش میشود:
از نقطه ی B شکل بالا به بعد،شعاع آنقدر بزرگ میشود که پدیده شکل مربعی طبق شکل زیر اتفاق میوفتد،از جایی که دیگر خطوط صاف میشوند این پدیده ظاهر میشود.
از جایی که پدیده ی مربعی رخ دهد،قانون مربع،بر انتشار امواج حاکم است.مربع اول این شکل را ابتدای پدیده شکل مربعی در نظر بگیرید:
همانگونه که در مربع بالا میبینید،با دو برابر شدن فاصله،شدت نور به 1/4 میزان مربع اولی رسید.در میدان دور،نیز،با هر 2 برابر شدن فاصله،شدت صدا 6 دسی بل کاهش پیدا میکند.
در بسیاری از مشخصات اکوستیکی دستگاه ها،همانند مانیتور های استدیویی،مشخصات دستگاه همانند حساسیت،توان،پاسخ فرکانسی و... را در فاصله ی حداقل 1 متری از انتشار دهنده ی صدا اندازه گیری میکنند،تا مطمئن شوند تمامی فرکانس های کروی شکل،و فرکانس های پایین نیز،اندازه گیری میشوند.
میدان نزدیک:هنگامی که نزدیک منبع انتشار دهنده ی صوت قرار میگیریم،امواج صدا رفتار متفاوت و پیچیده تری را از خود نشان میدهند.طول میدان نزدیک،تقریبا برابر با یک طول موج است،که طول موج نیز بستگی به فرکانس دارد.در میدان نزدیک،رابطه ی دقیقی بین فشار صوتی و فاصله،وجود ندارد،اگر بسیار نزدیک منبع باشیم،هوای اطراف منبع(همان انرژی صوتی)،فقط جلو و عقب،همگام با لرزش منبع،میرود،و هیچ گاه به سمت خاصی نرفته و انتشار نمیابد.به این موج ها،موج های تباه شونده میگویند.هرچه از منبع انتشار دهده دور میشویم،مقداری از امواج صدا،طبق چرخه ی بالا نزدیک منبع میچرخند و مقداری نیز،انتشار میابند،به عکس زیر دقت کنید:
این چرخه،از موج های تباه شونده تا موج های انتشار یافته،در هر فرکانسی،رفتار متفاوتی دارد،و در هنگامی که وارد میدان دور نشده ایم،گرفتن صدا از این نقطه بسیار سخت بوده و ممکن است به علت زیاد بودن طول موج،برخی از فرکانس ها اصلا توسط میکروفون اندازه گیری،نشده و یا توسط شنونده،شنیده نشود.(البته فاصله ی میدان دور بسیار کم است)مگر انکه،در هر فرکانسی،حداقل به اندازه ی دو طول موج یا دوبرابر طول موج از انتشار دهنده فاصله بگیریم،در جایی که میدان صوتی،موکدا پخش میشود و فرکانس های صدا انتشار میابد.چرخه ی موج های تباه شونده،در میدان نزدیک همیشه اتفاق میوفتد و نیز ربطی به فشار صوتی(میزان حجم صدا)ندارد،یعنی فرقی ندارد بلندگویی با 40 دسی بل یا 85 دسی بل در حال پخش صوت باشد،به هر حال،در میدان نزدیک برخی از امواج دریافت نخواهند شد.به همین دلیل،معمولا برای اندازه گیری های اکوستیکی در میدان نزدیک،از میکروفون های متعدد یا همان میکروفون اری استفاده میکنند.
به قسمت راکتیو که موج های تباهی شونده هستند،دقت کنید:
دفیوزر های اکوستیکی
